Przeprowadzenie testu na utratę wartości aktywów składa się z kilku etapów.
ETAP I
Pierwszym krokiem wyceny jest ocena roli, jaką dane aktywa będą spełniały w przyszłej działalności jednostki i określić, które z nich będą dotyczyły działalności inwestycyjnej, a które działalności operacyjnej. Kolejnym krokiem jest ustalenie, zgodnie z polityką rachunkowości, poziomu wyceny wartości bilansowej poszczególnych składników aktywów.
Do aktywów przyporządkowuje się te zobowiązania, przychody i rezerwy przyszłych okresów, które stanowią o możliwości uzyskania przyszłych korzyści z danego składnika aktywów.
Kolejnym krokiem jest określenie korzyści ekonomicznych, jakie aktywa przyniosą jednostce w przyszłości. Przyszłe korzyści ekonomiczne to tkwiące w danym składniku aktywów wymierny potencjał przyczyniania się w jednostce posiadającej ten składnik aktywów do:
– ograniczenia przyszłych operacyjnych wydatków,
– powstawania i zbywania produktów i towarów, które stanowią przedmiot działalności operacyjnej jednostki oraz utrzymywania inwestycji, z których jednostka może oczekiwać przyszłych korzyści,
– zmniejszania wydatków z tytułu przyszłej spłaty aktualnych bądź przyszłych zobowiązań jednostki,
– zamiany aktualnej formy składnika aktywów na przyszłe wpływy środków pieniężnych.
ETAP II
Kolejnym krokiem jest sprawdzenie, czy występują przesłanki – wewnętrzne lub zewnętrzne – wskazujące na możliwą utratę wartości aktywów. Jeżeli wystąpi minimum jedne z poniższych czynników, jednostka zobowiązana jest do przeprowadzenia dalszej analizy.
Przesłanki wewnętrzne:
– składnik aktywów został fizycznie uszkodzony,
– jednostka planuje zaniechanie działalności, do której wykorzystywane są składniki aktywów,
– wystąpiły lub w przyszłości wystąpią znaczne zmiany niekorzystne dla jednostki, które dotyczą zakresu użytkowania składnika aktywów,
– finansowe skutki wykorzystania danego składnika aktywów będą lub są gorsze niż zakładane przez jednostkę.
– jednostka planuje zbycie bądź likwidację składnika aktywów przed przewidywanym terminem.
Przesłanki zewnętrzne:
– wystąpiły lub w przyszłości wystąpią znaczne zmiany niekorzystne dla jednostki, które spowodowane są czynnikami rynkowymi, prawnymi bądź gospodarczymi w otoczeniu, w którym działa jednostka,
– nastąpił wzrost stóp procentowych – wpłynąć do może na wysokość stopy dyskontowej, która stosowana jest do wyliczenia wartości zdyskontowanych prognozowanych wpływów środków pieniężnych ze składnika aktywów i spowodować obniżenie wartości spodziewanych korzyści ekonomicznych.
ETAP III
W razie stwierdzenia zaistnienia przesłanek, które mogły spowodować utratę wartości aktywów, konieczne jest przeprowadzenie testu na utratę wartości w celu oszacowania ich wartości odzyskiwalnej.
Według postanowień KSR nr 4 „Utrata wartości aktywów”, w ramach testu wycenia się wartość odzyskiwalną aktywa i definiuje ją jako wyższą spośród wartości:
- handlowej – godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży,
- użytkowej – wartość zdyskontowanych przyszłych korzyści ekonomicznych netto ustalona przy założeniu dalszego jego wykorzystywania (utrzymywania).
Sprawdzenia wymaga czy wartość przyszłych korzyści ekonomicznych netto z danego obiektu oceny utraty wartości, którą określa wartość odzyskiwalna, nie jest niższa od wartości księgowej tego obiektu na dzień bilansowy, co uzasadnia dokonanie odpisu aktualizującego.