Ze zjawiskiem trwałej utraty wartości aktywów mamy do czynienia wówczas, kiedy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów w przyszłości nie przyniesie w znaczącej części lub w całości prognozowanych zysków.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości aktywa (m.in. wartości niematerialne i prawne) są zasobami majątkowymi powodującymi w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki. Jednostka zobowiązana jest do ustalenia co najmniej na każdy dzień bilansowy, czy wartość aktywów zapisana w księgach odzwierciedla ich faktyczną wartość.
Bilansowa wartość składnika aktywów nie powinna być wyższa niż korzyści ekonomiczne, które są możliwe do uzyskania z jego posiadania. Wartość korzyści ekonomicznych danego składnika aktywów przewidywana przez jednostkę to jego potencjał do bezpośredniego lub pośredniego powodowania wpływów środków pieniężnych do jednostki. Korzyści ekonomiczne jednostka może otrzymywać w różnej formie.
Jeżeli wartość księgowa składnika aktywów na dzień bilansowy przewyższa płynące z niego korzyści ekonomiczne, oznacza to, iż utracił on zdolność przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych. W tej sytuacji dokonywany jest odpis aktualizujący z tytułu trwałej utraty wartości sprowadzając jego wartość bilansową do wartości realnej.
Utrata wartości aktywów oraz określenie sytuacji, kiedy konieczne jest dokonanie odpisu na środki trwałe opisane zostały w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 4.